Full citation – Référence complète:
Župarić, D., Brkan, S. “Katul i rimska društvena satira: između satire i invektive”. Živa Antika / Antiquité Vivante 75.1-2 (2025), pp. 53–68.

DOI: xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx

Download this article – Téléchargez cet article

Sažetak. – Ovaj rad razmatra Katulovu poeziju u kontekstu rimske tradicije invektive te istražuje način na koji pjesnik preobražava ovaj javni retorički žanr u sferu osobnog i emocionalnog pjesničkog govora. Analizom odabranih pjesama pokazuje se da Katulova invektiva nije puka osobna uvreda, nego književna strategija koja povezuje intimno iskustvo s društvenom kritikom. U njegovim stihovima vulgarizam, groteska i seksualna optužba postaju instrumenti književnog izraza koji istodobno ponižava protivnika i reflektira granice poezije. Rad naglašava hibridnost Katulove poetike: njegova lirika prelazi u satiru, a satira poprima introspektivne i emotivne dimenzije. U usporedbi s kasnijim satiričarima – Horacijem, Juvenalom i Marcijalom – Katul zauzima prijelomno mjesto jer upravo on oblikuje model pjesnika koji je istodobno intimni ispovjednik i javni prokazivač. Time se potvrđuje polazna teza da Katulova originalnost leži u premještanju invektive iz političkog i retoričkog konteksta u prostor osobne poezije, čime se stvaraju temelji za razvoj rimske satire i hibridne književne tradicije.
Ključne riječi. – Katul, rimska književnost, invektiva, satira, lirika, hibridnost, rimska Poezija kasne Republike.